Algemene informatie over onderzoek
Wat is medisch-wetenschappelijk onderzoek met mensen?
Medisch-wetenschappelijk onderzoek heeft als doel het vooruithelpen van de medische wetenschap. Het kan bedoeld zijn om betere behandelingen van ziekten te vinden, meer over een ziekte of de werking van het lichaam te weten te komen of om betere manieren te vinden om ziekte op te sporen of vast te stellen.
Medisch-wetenschappelijk onderzoek is iets anders dan diagnostisch onderzoek. Diagnostisch onderzoek wordt uitgevoerd om de oorzaak van uw klachten te vinden.
De mensen die aan medisch-wetenschappelijk onderzoek meedoen, worden vaak “proefpersonen”, “vrijwilligers” of “deelnemers” genoemd. Zowel patiënten als mensen die gezond zijn, kunnen deelnemers zijn. Meedoen aan onderzoek is altijd vrijwillig.
Wat levert meedoen aan onderzoek voor u op?
De reden om mee te doen aan onderzoek kan voor iedereen anders zijn. Het kan zijn dat u graag meehelpt aan de vooruitgang van de wetenschap. Soms kan het gaan om een nieuwe behandeling, waar u voordeel van hoopt te hebben. Of u hoopt dat anderen er voordeel van hebben. Bijvoorbeeld doordat het onderzoek bijdraagt aan kennis over het ziekteproces en toekomstige behandelingen. De onderzoeker kan u altijd meer vertellen over de mogelijke voordelen van deelname.
Om rekeningen mee te houden
Meedoen aan een onderzoek kan u extra inspanning en tijd kosten. Soms is er ook sprake van extra risico’s en bijwerkingen. Bijvoorbeeld omdat het gaat om een nieuwe behandeling. Niet alle effecten en bijwerkingen zijn dan al bekend. Hoe groot de extra inspanning of risico’s zijn, hangt af van het soort onderzoek, de behandeling en eventuele extra metingen. De onderzoeker zal u hier altijd over informeren.
U beslist
U beslist zelf of u meedoet aan een onderzoek. Ook als uw arts u vraagt mee te doen, u mag altijd nee zeggen. Ook als het onderzoek al is begonnen: u mag altijd zeggen dat u wilt stoppen. U hoeft niet te vertellen waarom. Bent u patiënt? Dan krijgt u gewoon de behandeling die u anders ook zou krijgen. Soms kunt u niet direct stoppen met het onderzoek, omdat dat slecht kan zijn voor uw gezondheid. Vertel de onderzoeker daarom altijd dat u wilt stoppen.
Wie controleert of het onderzoek mag worden uitgevoerd?
In Nederland zijn er strenge regels voor onderzoek met deelnemers. Een speciale toetsingscommissie beoordeelt van tevoren elk onderzoek. Een onderzoek mag pas starten als de toetsingscommissie het onderzoek heeft goedgekeurd. De toetsingscommissie beoordeelt onder andere of: het onderzoek nuttig is, goed is opgezet, alle informatie die u krijgt juist is, de risico’s van het onderzoek niet te groot zijn en of het onderzoek niet te veel van u vraagt.
De mensen in de toetsingscommissie hebben veel verstand van onderzoek, maar hebben zelf geen belang bij het onderzoek.
Recht op bescherming van uw gegevens
Tijdens het onderzoek verzamelt de onderzoeker gegevens over u. Deze gegevens blijven geheim en krijgen een code. Daarom komt u uw naam nooit tegen in een rapport over het onderzoek. In rapporten over het onderzoek wordt die code gebruikt.
Meer informatie
Elk onderzoek heeft een uitgebreide informatie brief die u ontvangt voordat u beslist of u wel of niet wilt deelnemen aan het onderzoek. Hierin staat onder meer beschreven wat het onderzoek inhoudt en bij welke onafhankelijke deskundige u terecht kunt met vragen. Ook aan de onderzoeker of betrokken arts kunt u vragen stellen. Als u meer algemene informatie wilt over meedoen aan wetenschappelijk onderzoek, gaat u naar de website:
www.rijksoverheid.nl/mensenonderzoek